დიდგორი
მრავალფუნქციური ჯავშანმანქანა
დიდგორი მეომარი
მრავალფუნქციური მოდულური ჯავშანმანქანა
დიდგორი მეომარი
120 მმ მობილური ნაღმსატყორცნი

DIDGORI MEDEVAC

სამედიცინო საევაკუაციო ჯავშანმანქანა
მრავალფუნქციური ჯავშანჟილეტები
mono kargi bichia
ჩვენი საქმიანობის სფეროები
სამხედრო დანიშნულების პროდუქციის შექმნა, წარმოება, რემონტი
სამოქალაქო დანიშნულების პროდუქციის შექმნა-წარმოება
ჰუმანიტარული განაღმვა
ვადაგასული შეიარაღების უტილიზაცია

მრავალფუნქციური ჯავშანმანქანა “დიდგორი მეომარი” წარმოადგენს უნივერსალურ მოდულურ პლატფორმას სხვადასხვა დანიშნულების და კონფიგურაციის საბრძოლო და მხარდამჭერი მანქანებისთვის.
ჯავშანმანქანა გამოირჩევა ძლიერი შეჯავშნით, მაღალმანევრულობით და სხვადასხვა ტიპის რელიეფზე ადაპტირებული მაღალი გამავლობის მაჩვენებლებით.
მანქანის ეკიპაჟი შედგება 5 კაცისგან: მანქანის მეთაური, მძღოლ მექანიკოსი, დისტანციური მოდულის ოპერატორი და ორკაციანი დესანტი ან სხვადასხვა მძიმე შეიარაღების ოპერატორი.
მანქანის ორფენიანი ჯავშანი EN1063 სტანდარტის BR7+ დონეს შეესაბამება.  მოდიფიცირებული და გაძლიერებული სავალი ნაწილი სხვადასხვა რელიეფზე შეუფერხებლად გადაადგილების საშუალებას იძლევა.
კორპუსის უკანა ნაწილი წარმოადგენს მოდულურ ნაკვეთურს რომელზეც მანქანის მოდიფიკაციის მიხედვით შესაძლებელია სხვადასხვა დანიშნულების მოდულის მიბმა, როგორებიცაა ავტომატიზირებული ნაღმსატყორცნის მოდული, სადაზვერვო მოდული, ტანკსაწინააღმდეგო მოდული, საზენიტო მოდული, რადიოქიმიური დაზვერვის მოდული და სხვა.

x
+

სამედიცინო-საევაკუაციო ჯავშანმანქანა განკუთვნილია დაჭრილი ჯარისკაცების უშუალოდ საბრძოლო მოქმედებების ზონიდან უსაფრთო ტერიტორიაზე გადასაყვანად და ტრანსპორტირების დროს პირველადი სამედიცინო დახმარების უზრუნველსაყოფად. უნივერსალურ 4×4 შასიზე აგებული ჯავშანმანქანა მთლიანად დაპროექტებულია, აწყობილია
და შემოწმებულია სახელმწოფო სამხედრო სამეცნიერო-ტექნიკური ცენტრ „დელტას“ მიერ.

მანქანას გააჩნია 356 ცხ/ძალის სიმძლავრის V8 ტიპის ორმაგი ტურბო დიზელის ძრავი. ეს საშუალებას იძლევა მანქანამ ასფალტირებულ გზაზე 120 კმ/საათი სიჩქარე განავითაროს.
ჯავშანმანქანას გააჩნია მაღალი დონის EN1063 BR7+ სტანდარტის შესაბამისი ჯავშანდაცვა, რაც ორ ფენიანი ჯავშნით მიიღწევა.
ჯავშანფილები უზრუნველყოფს ახლო მანძილიდან ნასროლი 7,62 მმ კალიბრის ჯავშანგამტანი ტყვიების და საარტილერიო ჭურვების ნამსხვრევების შეკავებას.
მანქანის უკანა ნაკვეთურში განთავსებულია ოთხი ერთეული საკაცე და სპეციალური სამედიცინო აღჭურვილობა.

მაღალი გამავლობა: მძლავრი V8 ორმაგი ტურბო ძრავის სიმძლავრე-წონის მაღალი კოეფიციენტი
სამედიცინო-საევაკუაციო ჯავშანმანქანას საშუალებას აძლევს განავითაროს 120 კმ/საათში სიჩქარე ნებისმიერი რელიეფისა და კლიმატის პირობებში.
მაღალი დონის დაცვა: კორპუსის სტრუქტურაში გამოყენებული ჯავშანფილები ისეთი კუთხით არის განლაგებული, რომ მაქსიმალურად უზრუნველყოფილი იყოს ეფექტური დაცვა კინეტიკური და ნაღმის დარტყმის ძალის საფრთხისგან. მანქანის ძირი დამზადებულია ჯავშანფოლადის ფენისგან – ხოლო დაცვის დონე გაძლიერებულია დამატებითი ჯავშანპანელებით, რომლებიც დაზიანების შემდეგ მარტივად შეიძლება შეიცვალოს.

x
+

საზღვაო-სადესანტო ოპერაციებისას, ზღვაში მყოფი ხომალდებიდან ხმელეთზე პირადი შემადგენლობის გადასროლაში, ტექნიკა უმნიშვნელოვანეს როლს ასრულებს. დროის მცირე მონაკვეთში, მანქანის ფუნქციონალური დატვირთვა რამდენჯერმე იცვლება. წყალში სწრაფ გადაადგილებასთან ერთად ამფიბიას ხმელეთზე ამოსვლა, სხვადასხვა ტიპის გრუნტზე კარგი გამავლობა და გადმოსხმული საზღვაო დესანტის საცეცხლე მხარდაჭერა ევალება.
ტრადიციულ (სახმელეთო) მახასიათებლებთან ერთად, საზღვაო ფაქტორის გათვალისწინება ამფიბიაში განსხვავებული და ზოგჯერ ურთიერთსაპირისპირო მოთხოვნების რეალიზებას მოითხოვს.
დანიშნულების მიხედვით მცურავი სამხედრო მანქანები ორ ძირითად ტიპად იყოფიან. პირველში – ოკეანეებსა და ღია ზღვებში მოქმედების შესაძლებლობა პროექტირებისთანავე იდება.
მეორე ტიპი ქვეითთა საბრძოლო მანქანებს და ჯავშანტრანსპორტიორებს აერთიანებს. ამ ტექნიკას წყლის მცირე დაბრკოლებების (მდინარეები, ტბები) გადალახვა შეუძლია. მაგრამ შეზღუდული შესაძლებლობები საზღვაო-სადესანტო ოპერაციებში გამოყენებას და ღია ზღვიდან მოქმედებას გამორიცხავენ.
ბოლო წლებში სამხედრო მანქანების ამფიბიურობისადმი ინტერესი შემცირდა. დაცვის დრონის და შეირაღების კალიბრის ზრდით გამოწველმა წონის მატებამ, ტექნიკას ცურვის უნარი დააკარგვინა.
ამერიკელები პირველები იყვნენ ვინც საზღვაო-სადესანტო ოპერაციების მექანიზირებისთვის მუხლუხა შასიანი ამფიბიები შექმნეს. ექსპლუატაციაში 1941 წელს მიღებულ მცურავ ტრანსპორტს LVT (ამერიკელი სამხედროები მას `მცურავ ტრაქტორს~ ეძახდნენ) 18-მდე მედესანტე გადაყავდა. ეკიპაჟი 6 კაცისგან შესდგებოდა.
დიდი სადესანტო ხომალდებიდან წყალში ჩაშვების შემდეგ, LVT-ები მათში მსხდომი პირადი შემადგენლობით ნაპირიდან მოძრაობას დამოუკიდებლად აგრძელებდნენ.
პირველი შეუჯავშნავი მოდელების შეიარაღება ორი 7,62 და ამდენივე 12,7 მმ-ის კალიბრის ტყვიამფრქვევისგან შედგებოდა. უკანა აპარელი ორხიდიანი ავტომობილების, მცირე კალიბრის ქვემეხების და ტვირთვის ტრასნპორტირებას უზრუნველყოფდა.

photo_us_lvt-2_1
ექსპლუატაციის პროცესში `მცურავი ტრაქტორის~ ბაზაზე შეჯავშნული მოდელი, მცურავი ტანკი 37 მმ-იანი ქვემეხით (ფოტოზე) და 75 მმ-იანი თვითმავალი საარტილერიო დანადგარი შეიქმნა.

ომის ბოლომდე ამერიკელებმა 15 ათასზე მეტი LVT დაამზადეს. `მცურავ ტრაქტორებს~ ამერიკული ფლოტი და საზღვაო ქვეითები წყნარ ოკეანეში იყენებდნენ. მცირე მასშტაბით ისინი იტალიურ კამპანიაშიც მონაწილეობდნენ.
1953 წელს მოძველებული `მცურავი ტრაქტორების~ შეცვლისთვის აშშ-ს საზღვაო ქვეითთა კორპუსმა შეიარაღებაში LVTP-5-ის ტიპის ახალი ამფიბია მიიღო.
უჩვეულო იერის მიუხედავად, LVTP-5-ი კარგი ზღვაოსნობის უნარით და ნაპირზე მაღალი გამავლობით გამოირჩეოდა. შეჯავშნული კონსტრუქცია სადესანტო საშუალებაში მსხდომებს ტყვიებისა და ნამსხვრევებისგან იცავდა. სამკაციანი ეკიპაჟისას, LVT-5-ი სრულად ეკიპირებულ 34 მედესანტეს იტევდა. ჩასხდომა-გადმოსვლა ცხვირა ნაწილში არსებული აპარალიდან ხდებოდა. ცურვის სიჩქარე 11 კმ/სთ იყო.
საბაზო კონფიგურაციაში მცურავი ტრანსპორტი მხოლოდ ერთი 7,62 მმ-იანი ტყვიამფრქვევით იყო შეიარაღებული. ეს ნაპირზე მედესანტეების საცეცხლე მხარდაჭერისთვის აშკარად არასაკმარისი იყო.
ექპლუატაციის პროცესში 105 მმ-იანი ჰაუბიცით აღჭურვილი მცურავი ტანკის მოდიფიკაცია შეიქმნა. ახალ LVTH-6-ს, რომელის ეკიპაჟიც 7 კაცამდე გაიზარდა, სროლა ცურვის დროსაც შეეძლო. ამერიკელი საზღვაო ქვეითები ამ მანქანას აქტიურად ვიეტნამის ომში იყენებდნენ. გრუნტზე მცირე დაწოლის წყალობით, ჭაობების და დიდი ოდენობით წყლის წინაღობების გამო, ადგილობრივ რელიეფზე მსუბუქი მცურავი ტანკი იდეალური საშუალება იყო. 105 მმ-იანი ქვემეხი (ჭურვის დაბალი სიჩქარის მიუხედავად) საკმარის საცეცხლე ძალას იძლეოდა.
1972 წელს აშშ-ს საზღვაო ქვეითთა კორპუსმა შეიარაღებაში ახალი LVTH-7-იმიიღო. განახლებული კონცეფციით შექმნილი ამფიბია, წინამორბედი მოდელებისგან საბრძოლო შესაძლებლობებით გამოირჩეოდა. LVTP-5-სგან განსხვავებით, დესანტის ჩასხდომა-გადასხმა გაცილებით უსაფრთხო – უკანა ნაწილში მდებარე აპარელიდან ხდებოდა. ალუმინის ჯავშანი 3 კაციან ეკიპაჟს და 21 კაციან საზღვაო დესანტს ტყვიებისა და ნამსხვრევებისგან იცავდა.

f0205060_50bc42e26664c

ხანდაზმული ასაკის მიუხედავად LVTP-5 დღესაც რჩება შეიარაღებაში. ფოტოზე ამფიბიის საინჟინრო მოდიფიკაცია

1982 წელს განხორციელებული მოდერნიზაციის პირველი ეტაპისას, ამფიბიამ ახალი ნიშნული AAV-P7 მიიღო. გაძლიერდა შეიარაღება. 12,7 მმ-იან ტყვიამფრქვევს 40 მმ-იანი ავტომატური ყუმბარსატყორცნი შეემატა. წარმოების ღიებულების შემცირების და ექსპლუატაციის გამარტივებისთვის ძრავა-ტრანსმისიის და შასის ბევრი ელემენტი ქსმ `ბრედლისთან~ იყო უნიფიცირებული.
საბრძოლო მოქმედებებში AAV-P7-ები პირველად არგენტინელებმა 1982 წელს ფოლკლენდის ომში გამოიყენეს. ამერიკელი საზღვაო ქვეითების ამფიბიები აქტიურად 1991 წელს სპარსეთის ყურეში და 2003 წელს ერაყის ომში მოქმედებდნენ.
1980-იანი წლების დასაწყისში, ამერიკელმა საზღვაო-სადესანტო ოპერაციების კონცეფცია შეცვალეს. ნაღმების და სანაპირო დაცვის საშუალებებისგან სადესანტო ხომალდების დაცვისთვის, აქცენტი კონვერტოპლანებზე, აირბალიშიან ხომალდებზე და პერსპექტიულ ამფიბიებზე გაკეთდა. საშუალებებზე, რომლებიც მატარებელი ხომალდიდან ხმელეთზე მოხვედრას გაცილებით უსაფრთხო მანძილიდან შესძლებდნენ.

050628-9866B-012 Pacific Missile Range Facility, Kauaíi, Hawaii ñ June 28, 2005 ñ Marines assigned to the 3rd Amphibious Assault Battalion based at Camp Pendelton, Calif., drive their amphibious assault vehicles (AAVs) down the beaches of Majorís Bay during amphibious training. The battalion is embarked aboard the amphibious assault ship USS Peleliu (LHA 5). Photo by Journalist 2nd Class Zack Baddorf.

შეიარაღებაში ახალი ამფიბიის მიღებამდე, AAV-P7 აშშ-ს საზღვაო ქვეითთა კორპუსის ძირითად საბრძოლო ტექნიკად დარჩება.

ახალი ამფიბიის AAAV (advanced Amphibious Assault Vehicle – გაუმჯობესებული სადესანტო-საიერიშო მანქანა) პირველი პროტოტიპი 1980-იანი წლების პირველ ნახევარში დამზადდა. ნოვატორული ტექნიკური გადაწყვეტილებებით შექმნილი და თანამედროვე ტექნოლოგიებით გაჯერებული ამფიბია, იმ დროის ყველაზე ინოვაციურ სამხედრო მანქანად ითვლებოდა. სპეციალისტებმა ყურადღება მობილურობასა და საცეცხლე შესაძლებლობაზე გაამახვილეს.
კორპუსის ორიგინალური კონსტრუქციის და მძლავრი წყალმტყორცნების წყალობით, AAAV წყალში 46 კმ/სთ-ს ანვითარებდა. მაღალი სიჩქარე გლისირების ეფექტმა განაპირობა. ცხვირსა და ბორტებზე დამაგრებული გასაშლელი პანელები ამფიბიის ჰიდროდინამიკურ თვისებებს აუმჯობესებდნენ.
შეიარაღების სახით ამფიბიას  ბუშმასტერის 30 მმ-იანი ქვემეხი და შეწყვილებული 7,62 მმ-იანი ტყვიამფრქვევი ჰქონდა. მიზნის ეფექტურ აღმოჩენა-განადგურებაში მემიზნეს დღისა და ღამის სამიზნეები, ინფრაწითელი სისტემა და ლაზერული მანძილმზომი ეხმარებოდა. 3 კაციანი ეკიპაჟისას AAAV-ს 17 მედესანტე გადაყავდა.
საწყისი გეგმა 1013 ინოვაციური ამფიბიის შეძენას ითვალისწინებდა. 2007 წელს შესაკვეთი EFV-ების (Expeditionary Fighting Vehicle)  ნიშნული 2003 წელს შეიცვალა) რიცხვი 573-მდე შემცირდა.
სამხედროები გაჭიანურებული გამოცდებით და მანქანის მზარდი ღირებულებით უკმაყოფილონი იყვნენ. გარკვეულ წილად ფასზე უარყოფითი ზეგავლენა სწორედ იმ თანამედროვე ტექნოლოგიებმა იქონიეს, რომელთა მეშვეობით მწარმოებლებმა მაღალ ტექნიკურ პამატერებს მიაღწიეს. კიდევ ერთ მინუსად გართულებული და ძვირადღირებულ ექსპლუატაცია ჩაითვალა. 2011 წელს პემნტაგონმა EFV-ის პროექტი, მასზე 15 მლრდ-ის დახარჯვის შემდეგ, დახურა.

5 AAAVEFV
კორპუსის ორიგინალური კონსტრუქციის წყალობით, AAAV წყალში 46 კმ/სთ-ს ანვითარებდა.

გლისირებადი ამფიბიის მიმართ ინტერესის დაკარგვის შემდეგ, საზღვაო ქვეითთა კორპუსის გადაიარაღებისთვის პენტაგონმა ორი ახალი პროექტი წამოიწყო პირველი MPC -ჯავშანტრანსპორტიორის, მეორე ACV კი – საბრძოლო მანქანის შექმნას გულისხმობდა. განვითარება მხოლოდ პირველმა ჰპოვა. ხანგრძლივი განხილვის და კონცეფციის ჩამოყალიბების შემდეგ, 2014 წელს მან ახალი ნიშნული ACV 1.1 მიიღო.
მოთხოვნებით რვათვლიანი ამფიბიის სადესანტო შესაძლებლობები 10-15 კაცით განისაზღვრა. საზღვაო თვისებებსა და ხმელეთზე მაღალ გამავლობასთან ერთად, აქცენტი ბალისტიკურ და ნაღმებისგან დაცვაზე გაკეთდა.
გამოცხადებულ კონკურსში მონაწილეობა ოთხმა პროექტმა მიიღო. General Dynamics-მა ჯავშანტრანსპორტიორ LAV-ის მოდერნიზირებული ვარიანტი წარმოადგინა. 30 მმ-იანი ქვემეხით შეიარაღებულ ამფიბიას 10 მედესანტე გადაყავდა. V-სებრი ფსკერი ნაღმებსგან დაცვას უზრუნველყოფდა.
Lockheed Martin-მა ძალისხმევა ფინურ PATRIA-სთან გააერთიანა. პროექტი თანამედროვე ამერიკული ტექნოლოგიების და ციფრული სისტემების გამოყენებით, ფინური ჯავშანტრანსპორტიორის მოდერნიზაციას და მისი ACV 1.1-ის მოთხოვნებზე მორგებას ითვალისწინებდა. უთანხმოების გამო 2015 წელს მხარეებმა თანამშრომლობა შეწყვიტეს და პროექტიც გაჩერდა.

აშშ-ს საზღვაო ქვეითთა კორპუსის ხელმძღვანელობის განსაკუთრებული ინტერესი სინგაპურულმა Terrex II-მა დაიმსახურა. ST Kinetics-მა ის სინგაპურის შეიარაღებაში არსებული ჯავშანტრანსპორტიორის ბაზაზე შექმნა. ამფიბია წყალში 11 კმ/სთ-ს ანვითარებს. მძლავრი ძრავა და თვლების დაკიდების თანამედროვე სისტემა მანქანის კარგ მანევრულობას და გამავლობას უზრუნველყოფს. 2 კაციანი ეკიპაჟისას, დესანტი 12 საზღვაო ქვეითს ითვლის.
კონკურსის მეოთხე მონაწილე BAE Systems-ის და იტალიური Iveco-ს ერთობლივი პროექტია. SuperAV-ში დესანტისა (13 კაცი) და ეკიპაჟის (3 კაცი) სურსათ-სანოვაგის სამი დღის მარაგი ინახება. მწამოებლების თქმით ეს გარემოება სადესანტო ოპერაციებისას ამფიბიის ავტონომიურობას გაზრდის. განსაკუთრებულ ყურადღებას შუპერAV-ის სადესანტო შესაძლებლობები იმსახურებენ. ამფიბიას ზღვაში გადასვლა ნაპირიდან 18,5 კმ-ით დაშორებული სადესანტო ხომალდიდან შეუძლია.

6superav
BAE Systems-ის და იტაალიური Iveco-ს ერთობლივი პროექტი SuperAV
2015 წლის 24 იანვარს გამოქვეყნებული ცნობით,  ACV 1.1-ის ფინალში ერთდროულად ორი ამფიბია –  Terrex II-ი და  SuperAV-ი გავიდა. თავდაცვის უწყებისგან მწარმოებლებმა, 13-13 პროტოტიპის აგებისთვის 110-110 მლნ დოლარი მიიღეს. გამოცდების 2017 წელს დაიწყება. ერთი წლის შემდეგ ფინალისტის დასახელება და მასთან 204 ამფიბიის დაზადებაზე შესაბამისი ხელშეკრულების გაფორმება იგეგმება.

+

დედოფლისწყაროში დღეს, საერთაშორისო სტანდარტების შესაბამისი, განახლებული საუტილიზაციო ბაზა საზეიმოდ გაიხსნა, სადაც სამომავლოდ უტილიზაციის არსებული წარმადობა გაიზრდება. ბაზაზე დასრულებული ინფრასტრუქტურული პროექტები დაათვალიერეს და სამუშაო პროცესს გაეცნენ თავდაცვის მინისტრის მოადგილე გიორგი ხაინდრავა, სსიპ სახელმწიფო სამხედრო სამეცნიერო-ტექნიკური ცენტრის ,,დელტას“ გენერალური დირექტორი იოსებ ლოლაძე, აშშ-ის ელჩი საქართველოში კელი დეგნანი და სლოვენიის საერთაშორისო ორგანიზაციის ITF-ის დირექტორი ტომაჟ ლოვრენჩი.

პროექტის - „ფიზიკური უსაფრთხოება, საბრძოლო მასალების მარაგების და კონვენციური შეიარაღების განადგურების მართვა საქართველოში“ ფარგლებში, საუტილიზაციო ბაზა, საერთაშორისო კომპანია ITF-ის შუამდგომლობით, აშშ-ის მხარდაჭერითა და დაფინანსებით აშენდა. იგეგმება „დელტას“ მიერ მაღალი წარმადობის დანადგარების წარმოება/ბაზის აღჭურვა, ასევე ვადაგასული, ჩამოწერილი საბრძოლო მასალების უსაფრთხო უტილიზაცია/დემილიტარიზაცია.

​2021 წელს თავდაცვის სამინისტრომ სლოვენიის რესპუბლიკის ადამიანის უსაფრთხოების გაძლიერების სატრასტო ფონდთან (ITF) ურთიერთგაგების მემორანდუმი გააფორმა, რომელიც მიზნად ისახავდა პარტნიორობას ვადაგასული, პირველადი დანიშნულებით გამოუსადეგარი და შესაბამისი ორგანოს მიერ ჩამოწერილი საბრძოლო მასალების დემილიტარიზაციას.

+

სსიპ სახელმწიფო სამხედრო სამეცნიერო-ტექნიკურ ცენტრ „დელტას" სასწავლო-შემეცნებითი ექსკურსიის ფარგლებში ეწვია სსიპ გორის მუნიციპალიტეტის სოფელ შინდისის საჯარო სკოლის 18 მოსწავლე.
ვიზიტის დროს მოსწავლეები გაეცნენ ცენტრის საქმიანობას. მოინახულეს საწარმოები, გაეცნენ ცენტრ დელტას მიერ წარმოებულ სამხედრო ტექნიკასა და შეიარაღებას. მოსწავლეებს მიეცათ შესაძლებლობა დაესვათ მათთვის საინტერესო კითხვები.
უნდა აღინიშნოს, რომ აღნიშნული პროექტის ფარგლებში, ცენტრი დელტა ხშირად მასპინძლობს სხვადასხვა სკოლის მოსწავლეებსა და სტუდენტებს, რათა ახალგაზრდა თაობაში ავამაღლოთ ცნობადობა და პოპულარიზაცია გავუწიოთ ჩვენს საქმიანობას.
ვიზიტის დასასრულს მოსწავლეებს საჩუქრად გადაეცათ ცენტრის ბრენდირებული აქსესუარები.

+